ТУГЫЗЫНЧЫ ДђРЕС

Исђнмесез! Хђерле кљн, дуслар!

 

I. 1. Ал

бери, купи

Бир

дай

Тњлђ

плати

њлчђ

взвесь

Акча

деньги

Тђћкђ / Сум

рубль

 

2.

а) — ђни, китап ал ђле.

— Ярый, кызым.

ђ) — Азат, билет алдыћмы?

— ђйе. Алдым.

б) — Кем сђгать алды?

— ђти алды.

в) — Марат, књзлек бир ђле.

— Хђзер, ђби.

г) — Гњзђл, бњген экзамен бирдећме?

— Бирдем.

д) — Кем ђнигђ тарак бирде?

— Апам.

е) — ђби, кассага акча тњлђ.

— Ярый. Хђзер. Ничђ сум?

— Ун мећ сум.

— Ярый, ярый.

ж) — ђни, китапка ничђ сум тњлђдећ?

— Алтмыш мећ.

— О-о-о!

— ђйе. Алтмыш.

ќ) — Кем акча тњлђде?

— ђлбђттђ, мин.

з) — Булат, бу китап ничђ тђћкђ?

— Биш мећ тђћкђ.

— ђ бу альбом ничђ сум?

— Ун мећ сум.

и) — Галия апа, бер кило конфет њлчђ ђле.

— Хђзер.

 

II. Аша

кушай, ешь

Эч

пей

Ит

мясо

Май

масло

Тоз

соль

Чђй

чай

Су

вода

Каймак

сметана

 

Икмђк — хлеб

Књмђч — булка

Балык — рыба

Шикђр — сахар

Сљт — молоко

 

а) — Улым, кибеткђ бар ђле. Икмђк белђн сљт ал.

— Хђзер, ђни.

ђ) — Кызым, кибеткђ бар ђле. Май џђм каймак ал.

— Ярый, хђзер, ђни.

б) — Сездђ тоз бармы?

— Бар. Кирђкме?

— Кирђк, ике кило.

в) — ђбием, балык аша.

— Рђхмђт, кызым.

г) — Бабай, чђй эч.

— Хђзер, хђзер, улым.

д) — Марат, ит аша ђле.

— Рђхмђт.

е) — Алсу, сыр аша ђле.

— Юк, рђхмђт.

ж) — Апа, минераль су бармы?

— Бар. Нинди кирђк?

"Нарзан" ничђ сум?

— 2500 сум.

ќ) — ђни, кая бардыћ?

— Кибеткђ.

— Кибеттђ нђрсђлђр бар?

— Ипи, књмђч, сљт, май, ит, балык, сыр, чђй, шикђр, тоз џђм минераль сулар бар.

— ђ син нђрсђлђр алдыћ?

— Мин каймак, сљт, катык џђм конфет алдым.

— ђ балык алдыћмы?

— Юк.

— Ничђ кило конфет алдыћ?

— Ярты кило.

— Ничђ сум?

— Егерме мећ сум.

з) — ђби, чђй эчтећме?

— Эчтем.

— Кем белђн?

— Апаћ белђн.

— Апам кайда?

— Кибеткђ китте.

— Кем белђн?

— Алсу џђм Марат белђн китте.

 

 

III. Пешер

вари, пеки, готовь

Яса

делай

Сал

положи, клади

Тђмле

вкусный

Тђмсез

невкусный

Баллы

сладкий

Тозлы

соленый

Ачы

горький

Аш

суп

Ботка

каша

Шулпа

бульон

 

а) — ђнием, аш пешер ђле.

— Юк,улым, ботка пешердем.

ђ) — Апам, салат яса ђле.

— Ярар, сећлем, ясыйм.

б) — Кызым, ашка тоз сал ђле.

— Салдым, ђби.

в) — ђбием, ботка тђмлеме?

— Бик тђмле, кызым.

— Ботканыћ тозы бармы?

— Бар.

г) — ђни, бњген нђрсђ пешердећ?

— Ит шулпасы.

— Шулаймыни?

— ђйе. Бик тђмле. Аша.

— Рђхмђт, ђнием.

д) — Апа, балык тозлымы?

Бик тозлы.

— Тђмлеме?

— Ярыйсы.

е) — ђби, чђећ баллымы?

— Юк, баллы тњгел.

— Шикђр кирђкме?

— Бир.

ж) — Бу балык консервасы тђмлеме?

— Юк. Тђмсез.

 

IV. Без аша-ды-к

Мы ели

Сез аша-ды-гыз

Вы ели

Алар аша-ды-лар

 

Они ели

Без тњлђ-де-к

Мы заплатили

Сез тњлђ-де-гез

Вы заплатили

Алар тњлђ-де-лђр

 

Они заплатили

Без кайт-ты-к

Мы вернулись

Сез кайт-ты-гыз

Вы вернулись

Алар кайт-ты-лар

 

Они вернулись

Без эч-те-к

Мы пили

Сез эч-те-гез

Вы пили

Алар эч-те-лђр

Они пили

 

а) — Галия ханым, кичђ кибеткђ бардыгызмы?

— Бардык.

— Кем белђн бардыгыз?

— Алсу белђн.

— Нђрсђ алдыгыз?

— Ит, май, сыр, шикђр алдык.

— ђ балык алдыгызмы?

— ђйе. Балык та алдык.

ђ) — Азат абый, якшђмбедђ базарга бардыгызмы?

— Бардым.

— Авыл сљте џђм каймагы алдыгызмы?

— ђлбђттђ, алдым.

— Каймак ничђ сум ?

— Ярты литры тугыз мећ сум.

— Шулаймыни?

— ђйе.

б) — Сез кичђ кая бардыгыз?

— Кафега бардык.

— Нђрсђлђр ашадыгыз?

— Балык шулпасы, ит белђн ботка.

— Нђрсђ эчтегез?

— Лимон белђн чђй.

— Кафеда яхшымы?

— Бик яхшы.

в) — Исђнмесез!

— Хђерле кљн.

— Сездђ кофе бармы?

— Юк. Чђй бар. Кирђкме?

— Кирђк. Ике стакан бирегез.

— Рђхим итегез.

— Ничђ сум кирђк?

— Бер мећ ике йљз.

— Рђхмђт Сезгђ.

— Сау булыгыз.

 

V.Аз

мало

Књп

много

 

1.Университетта студентлар књп.

Мђктђптђ укучылар књп.

Театрда урыннар књп.

Шђџђрдђ мђктђплђр књп.

Авылда кибетлђр аз.

Кафеда студентлар аз.

Сумкада китаплар аз.

Кибеттђ сђгатьлђр аз.

 

а) — Азат, бњген университетта студентлар књпме?

— ђйе. Књп.

ђ) — Бу мђктђптђ укучылар књпме?

— ђйе, бик књп. 2000 укучы.

б) — Кибеттђ китаплар књпме?

— ђйе.

в) — Базарда ит књпме?

— ђлбђттђ, бик књп.

г) — Сумкаћда китаплар бармы?

— Бар.

— Књпме?

— Књп.

д) — Авылыгызда кибетлђр књпме?

— Юк. Књп тњгел.

е) — Альбомнарыћ књпме?

— Юк. Аз.

ж) — Туганнарыгыз књпме?

— Књп тњгел. Аз.

ќ) — Бу мђктђптђ укучылар азмы?

— ђйе. Аз. 150 укучы.

з) — Бу группада студентлар азмы?

— Аз тњгел.

-рак/-рђк — аффиксы сравнительной степени прилагательных¦

 

Матуррак — красивее

Зуррак — больше

Кечкенђрђк — меньше

ќылырак — теплее

Салкынрак — холоднее

Тђмлерђк — вкуснее

Баллырак — слаще

Тозлырак — соленее

Теге — тот, та, то

Бу китап матур, ђ теге китап матуррак.

Бу кибет зур, ђ теге кибет зуррак.

Бу мђктђп кечкенђ, ђ теге мђктђп кечкенђрђк.

Ботка тђмле, ђ аш тђмлерђк.

Кофе баллы, ђ чђй баллырак.

Ит тозлы, ђ балык тозлырак.

 

а) — Азат, аш тђмлеме?

— Тђмле, лђкин кичђ тђмлерђк иде.

ђ) — Алмаз, бњген лекциядђ студентлар књпме?

— Књп. Лђкин кичђ књбрђк иде.

б) — Бњген кљн ќылымы?

— ќылы. Лђкин кичђ ќылырак иде.

в) — Октябрьдђ салкын идеме?

— ђйе. Лђкин хђзер салкынрак.

Сљйлђшђбез!

Кибеттђ.

а) — Исђнмесез!

— Исђнмесез!

— Гафу итегез, сездђ ит, балык, сљт, каймак, тоз, шикђр бармы?

— Бар, бар. Сезгђ нђрсђ кирђк?

— Ике кило ит, бер кило балык, љч пакет каймак, бер литр сљт бирегез ђле.

— Тоз да кирђкме?

— ђлбђттђ, кирђк.

— Ничђ пачка?

— љч. Шикђр дђ њлчђгез ђле.

— Бер киломы?

— ђйе. Бер кило кирђк.

— Рђхим итегез. ќитмеш биш мећ.

— Ярый, хђзер.

ђ) — Кичђ безгђ Галия апа белђн Азат абый килде.

— Авылданмы?

— ђйе. Авылдан.

— ђбиегез дђ килдеме?

— Юк.

— Нђрсђ пешердегез?

— ђни аш пешерде, ит пешерде.

— Салат ясадыгызмы?

— ђйе. Апам салат ясады.

— Нђрсђ белђн чђй эчтегез?

Галия апа лимон белђн эчте, Азат абый конфет белђн эчте, ђ мин варенье белђн эчтем.

— ђниећ нђрсђ белђн эчте?

— ђ ђнием сљт белђн эчте. Сљт белђн тђмлерђк.

— Ничђдђ киттелђр?

— Кич белђн.

— Сђгать ничђдђ?

— Унда.

— Нђрсђ белђн киттелђр?

— Машина белђн.

— Шулаймыни?

— ђйе.

БИРЕМНђР

1. Тђрќемђ итегез:

Сљт

 

Књп

 

Акча

 

Тњлђ

 

Балык

 

Аша

 

Май

 

Тоз

 

Су

 

Яса

 

Ал

 

Аз

 

Пешер

 

Тђмле

 

Баллы

 

Тђћкђ

 

Аш

 

Ит

 

Ботка

 

 

 

2. Татарча языгыз:

Молоко

 

Каша

 

Масло

 

Много

 

Рыба

 

Суп

 

Вода

 

Мало

 

Кушай

 

Рубль

 

Плати

 

Булка

 

Соль

 

Чай

 

Вкусный

 

Бери

 

Сладкий

 

 

 

3. ќавап бирегез:

Кичђ син нђрсђ ашадыћ?

ђби чђй эчтеме?

ђни кибеттђ нђрсђ алды?

ђни ничђ сум тњлђде?

Сатучы ничђ кило ит њлчђде?

Син балык алдыћмы?

Сез аш пешердегезме?

Аш тђмлеме?

Кофе баллымы?

Чђй баллыракмы?

Авылда кибетлђр књпме?

Шђџђрдђ кибетлђр књбрђкме?

4. Мђкальлђрне тђрќемђ итегез џђм ятлагыз:

Аз кап — май кап.

Аз булсын, тђмле булсын.

Коммуникатив биремнђр.

1. Спросите, что вчера мама готовила.

2. Узнайте, сладкий ли чай.

3. Спросите, слаще ли кофе.

4. Спросите, что Галия ханум купила в магазине.

5. Спросите, сколько рублей она заплатила в кассу.

6. Спросите, много ли студентов в этой группе.

7. Спросите, больше ли в той группе студентов.

8. Спросите, много ли магазинов в этой деревне.

9. Поинтересуйтесь, где работает мама Альфии.

10.Поинтересуйтесь, с кем Азат ездил в Америку.

 

Дђрес бетте. Сау булыгыз.

 

Hosted by uCoz