УНЫНЧЫ ДђРЕС 
УНЫНЧЫ ДђРЕС
Исђнмесез!
|
I. 1. Минем |
мой; у меня |
|
Айрат — минем дустым. |
Минем бер дустым бар. |
|
Галия — минем коллегам. |
Минем коллегаларым књп. |
|
Алмаз — минем танышым. |
Минем Чаллыда танышым бар. |
|
Гљлназ — минем сећелем. |
Минем сећелем юк. |
|
Айдар — минем абыем. |
Минем ике абыем бар. |
|
Камил — минем энем. |
Минем кечкенђ энем юк. |
а) — Минем бњген туган кљнем. Безгђ кил, Гљлназ.
— Ярый. Рђхмђт.
ђ) — Айрат, таныш бул, бу — минем ђнием. Исеме — Галия ханым.
— Мин бик шат, Галия ханым.
— Мин дђ.
б) — Таныш булыгыз, дуслар. Бу — минем абыем. Исеме — Ар тур.
— Без бик шат, Артур.
— Мин дђ.
в) — Сђгать ничђ, Камил?
— Минем сђгатем юк.
— Шулаймыни?
— ђйе.
г) — Минем концертка билетым юк. Кемдђ бар?
— Миндђ. Кирђкме?
— Кирђк.
— Ничђ сум?
— Егерме мећ.
— Мђ!
— Рђхмђт.
2.
Синећ — твой, у тебяа) — Синећ сђгатећ бармы, Камил?
— Бар.
— Сђгать ничђ, ђйт ђле!
— Сигезенче ярты.
ђ) — Синећ ђтиећ кайда эшли, Рљстђм?
— ђтием — инженер.
б) — Синећ абыећ бармы, Галия?
— Бар.
— Ул кайда эшли?
— Банкта.
— Кем ул?
— Экономист.
в) — Синећ Америкада дусларыћ бармы?
— Бар.
— Исемнђре ничек?
— Джон, Билл, Майкл.
— Алар кемнђр?
— Студентлар.
г) — Синећ стипендияћ ничђ сум, Артур?
— Стипендия књп тњгел, сиксђн мећ.
— Бик аз!
— Ярый инде.
д) — Минем абыем — шофер.
— Синећ абыећ кем?
—
Минем абыем тљрек фирмасында эшли. Ул — программист.— Яхшы.
е) — Синећ квартираћ Казандамы?
— Юк, районда.
— Квартираћ зурмы?
— Зур тњгел.
3.
Аныћ — его,ее ; у него,у нее
а) — Абыећ кайттымы, Рљстђм?
— Кайтты.
— Аныћ телефоны бармы?
— Бар.
— ђйт ђле
— 76-32-94.
ђ) — Кадрия, синећ ђниећ исђн-саумы?
— Рђхмђт, исђн-сау.
— Аныћ апасы исђнме?
— Рђхмђт. Исђн-сау.
— ђниећ авылда яшиме?
— ђйе. Авылда.
б) — Камил, Рамил кайда?
— Ул эштђ.
— Аныћ телефоны бармы?
— Бар.
— Ничек?
— 32-17-43.
в) — Рљстђм, сђлам! Айрат бармы?
— Юк.
— Аныћ компьютеры бармы?
— Бар. Кирђкме?
— Кирђк.
г) — Артур, Камилнећ машинасы бармы?
— Бар.
— Нинди марка?
— "Волга".
— Аныћ машинасы матурмы?
— Бик матур.
— Мића хђзер машина кирђк. Камилгђ ђйт ђле.
— Ярый.
|
4. Безнећ — наш; у нас а) — Безнећ ђнинећ бњген туган кљне! — Кемнђр килђ? — Абыебыз килђ. Апабыз килђ. Энебез дђ килђ. Сећлебез дђ килђ. — Шђп!
ђ) — Безнећ университетта спортзал бик зур. — Матурмы? — Ярый.
б) — Безнећ абый иртђгђ Финляндиягђ китђ. — Кайчан? — "Татарстан" поезды белђн Мђскђњгђ китђ. Мђскђњдђн Хельсинкига да поезд белђн бара. — Синећ абыећ кем? — Абыем — артист. Ул татар театрында эшли.
в) — Безнећ магазин матур! — Безнећ магазин кечкенђ. — Безнећ магазин зур!
|
5. Сезнећ — ваш, у васа) — Сезнећ телефоныгыз бармы? — Безнећ телефон юк ђле. Безнећ ђнилђрнећ телефоны бар. — Ничек? — 32-47-85.
ђ) — Камил, сезнећ машинагыз бармы? — Безнећ машина бар. — Машинагыз нинди? — "Жигули".
б) — Камил, исђнмесез! — Сђлам, Гљлназ! — Хђллђрегез ничек? — ђйбђт. Сезнећ ничек? — Безнећ дђ хђллђр ярыйсы.
в) — Артур, сезнећ шђџђр матурмы? — Бик матур. — ђ Казан матурмы? — Казан матуррак.
г) — Айрат, сезнећ телефон ничек? — 36-51-98. — ђ сезнеке ничек? — Безнећ — 32-47-56.
|
6.
Аларныћ — их; у ниха) — Безгђ кичђ Америкадан студентлар килде.
— Шулаймыни?! Аларныћ Казанда дуслары бармы?
— Бар.
ђ) — Таныш булыгыз! Бу Камил белђн Айрат. Бу — аларныћ ђнисе — Галия апа.
— Мин бик шат.
— Без дђ.
б) — Безгђ Италиядђн туристлар килде.
— Алар кемнђр?
— Бизнесменнар, адвокатлар, банкирлар...
— Аларныћ гиды бармы?
— Юк. Гид Казаннан була.
в) — Кызлар, таныш булыгыз. Бу — Артур, бу — Айрат. ђ бу — аларныћ укытучысы Рљстђм.
— Без бик шат.
— Без дђ.
|
II. Яме? — ладно? |
|
а) — Улым, син магазинга бар, яме?
— Ярый, ђни.
ђ) — Кызым, син аш пешер, яме?
— Ярый, ђни.
б) — Рљстђм, син салат яса, яме?
— Ярар, ђни.
в) — Саша, син чђй яса, яме?
— Ярый, Галия апа.
|
III. 1. Мића —мне |
|
а) — Гафу итегез, мића Айрат кирђк. Ул бармы?
— Бар. Рђхим итегез.
— Рђхмђт.
— Айрат, Рљстђм авылдан килдеме?
— Килде.
— Ярый. Рђхмђт.
б) — Дуслар, мића хат килде. Мђскђњдђн. Мин хђзер — кандидат.
— О-о-о! Шђп!
в) — Мића ике кило май, бер кило шикђр њлчђгез ђле
.— Ярый.
— Рђхмђт.
г) — Мића бер књмђч бирегез ђле.
— Ярый.
— Рђхмђт. Ничђ сум?
— Ике мећ дњрт йљз сум.
д) — Мића ике батарея кирђк. Бирегез ђле.
— Рђхим итегез.
— Рђхмђт.
2.
Сића — тебеа) — Камил, сића акча кирђкме?
— Кирђк.
— Књпме?
— 200 мећ сум
ђ) — Рљстђм, сића костюм кирђкме?
— Кирђк. Кайда бар?
— Магазинда?
— Кайда?
— Универмагта.
б) — Галия, сића фотоаппарат кирђкме?
— Юк кирђк тњгел. Рђхмђт. Акчам юк.
в) — Айрат, кичђ сића Камил килде.
— Нђрсђ бар?
— Берни юк. Камил сића китап бирде.
— Рђхмђт. Бик яхшы китап!
г) — Саша, сића газета бирделђр.
— Кем бирде?
— Рљстђм.
— Яхшы.
3.
Аћа — ему, ейа) — Дуслар! Таныш булыгыз! Бу — Дороти. Ул Германиядђн, Берлиннан. Аћа егерме бер яшь.
— Мин бик шат.
— Без дђ.
ђ) — Сића ничђ яшь, Алмаз?
—
Мића егерме яшь. ђ сића?— Мића унсигез яшь.
— Син миннђн кечкенђрђк.
— ђ син миннђн зуррак.
б) — Сића теге китап кирђкме?
— Мићамы?
— ђйе, сића.
— Кирђк. Бир ђле.
— Мђ.
в) — Камил, син Коляларга бардыћмы?
— Бардым.
-
г) — Алсу, сића сумка кирђкме?
—
Мића кирђк тњгел, аћа кирђк.— Кемгђ?
— Гљлназга.
4.
Безгђ — нам, к нама) — Кызлар, сезгђ нђрсђлђр кирђк?
— Безгђ кљзге кирђк.
— Безгђ тарак кирђк.
— Безгђ сумка кирђк.
— Безгђ альбом кирђк.
— Безгђ китап кирђк.
ђ) — Дуслар, безгђ Англиядђн бер ђфђнде килде.
— Кем ул?
— Ул — лингвист.
— Аныћ исеме ничек?
— Джон Смит.
— Аћа ничђ яшь?
— 47 яшь.
— Аныћ Казанда дуслары књпме?
— Књп тњгел, лђкин бар.
— Ул ничђ кљнгђ килде?
— Бер айга.
— Бик яхшы.
б) — Улым, авылдан туганнар килде. Кибеткђ бар ђле.
— Безгђ магазиннан нђрсђлђр кирђк, ђни?
— Безгђ, улым, балык, сыр, конфет, торт кирђк. Бар ђле, улым.
— Хђзер, ђни.
— Ай, рђхмђт, улым.
5. Сезгђ —
вам, к вама) — Сезгђ акча кирђкме?
— ђлбђттђ.
ђ) — Сезгђ бњген кем килде?
— Авылдан бабай килде.
б) — Алло, Сезгђ кем кирђк?
— Мића профессор Закиров кирђк.
— Ул хђзер юк ђле. Директорга китте.
— Гафу итегез!
— Берни тњгел!
в) — Сезгђ премия бирделђрме?
— ђйе. ђ сезгђ?
— Безгђ — юк...
г) — Сезгђ ђниегез нђрсђ пешерде?
— Ит, ботка, шулпа пешерде. Салат та ясады.
— Яхшы!
6.
Аларга — им, к нима) — Галия ханым, бу журналистлар — безгђ.
— Аларга кем кирђк?
— Директор кирђк.
— Директор юк ђле. Ул Министрлар Кабинетында.
— Сђгать ничђдђ китте?
— Сђгать унда.
— Гафу итегез.
ђ) — Бњген ђти белђн ђнинећ юбилее.
—
Нђрсђ алдыгыз?— Сервиз.
— Ничђ сумга?
— Дњрт йљз илле мећ сумга.
— Бик яхшы.
б) — Апалар Казандамы, Рљстђм?
— ђйе. Аларга бер абый килде. Ул — ђтинећ дусты. Авылдан.
— Шулаймыни?
— ђйе.
7.
Кеше — человека) — Бу кеше кем, Рљстђм?
— Ул инженер-программист.
— Кайда эшли?
— Институтта.
— Ул безгђ бик кирђк. Аныћ телефоны бармы?
— Бар.
ђ) — Теге кеше кайдан?
— Ул — Англиядђн.
— Ул Казанда нђрсђ эшли?
— Ул конференциягђ килде.
— Университеткамы?
— ђйе.
б) — Марат, бу нинди кешелђр?
— Бу — алман студентлары.
— Алар кайдан?
— Гиссеннан.
— Алар књпме?
— Књп тњгел, тугыз кеше.
— Ничђ айга килделђр?
— Бер айга.
Сљйлђшђбез!
а) — Хђерле кљн, Азат ђфђнде!
— Исђнмесез, Марат ђфђнде!
— Хђллђрегез ничек?
— Бик яхшы. Рђхмђт.
— Азат ђфђнде, Сез кичђ театрга бардыгызмы?
— ђйе. Бардык.
— Кем белђн?
— Улым џђм кызым белђн.
— Сезнећ урыннар ничђнче рђттђ иде?
— Сигезенче рђттђ.
— О-о-о! Яхшы.
ђ) — Алсу, сђлам!
— Cђлам, Камил!
— Алсу, сића бу китап кирђкме?
— Бик кирђк! Ул китап кайда бар?
— Кибеттђ.
— Ничђ сумга алдыћ
— Унбиш мећгђ.
— Камил, мића да ал ђле, яме.
— Ярый, Алсу.
— Рђхмђт. Сау бул!
— Сау бул!
б) — Гљлназ, синећ апаћ бармы?
— Бар.
— Аћа ничђ яшь?
— Егерме сигез.
— Аныћ исеме ничек?
— Гљлнара.
— Ул эшлиме?
— ђйе, эшли.
— Кайда?
— Университетта.
— Ул — укытучымы?
— ђйе.
— Яхшы.
БИРЕМНђР
1. Тђрќемђ итегез:
|
мића |
|
безгђ |
|
|
аћа |
|
синећ |
|
|
кеше |
|
яме |
|
|
эшли |
|
аларныћ |
|
|
сезгђ |
|
сезнећ |
|
|
минем |
|
сића |
|
|
аныћ |
|
аларга |
|
2. Татарча языгыз:
|
мой |
|
тебе |
|
|
твой |
|
ко мне |
|
|
у меня |
|
к тебе |
|
|
у тебя |
|
ему |
|
|
его |
|
ей |
|
|
наш |
|
к нему |
|
|
у него |
|
к ней |
|
|
у нас |
|
нам |
|
|
у вас |
|
вам |
|
|
их |
|
к нам |
|
|
ваш |
|
к вам |
|
|
у них |
|
им |
|
|
ладно? |
|
к ним |
|
|
мне |
|
человек |
|
3. ќавап бирегез:
— Синећ исемећ ничек?
— Синећ дустыћ бармы?
— Аныћ исеме ничек?
— Аныћ дусты Казаннанмы?
— Минем костюмым матурмы?
— Аныћ телефоны бармы?
— Безнећ шђџђр матурмы?
— Сезнећ авылыгыз кечкенђме?
— Аларныћ машинасы бармы?
— Аларныћ бабайлары кайда?
— Мића телеграмма юкмы?
— Сића сђгать кирђкме?
— Сића чђй кирђк тњгелме?
— Аћа ничђ яшь?
— Безгђ бњген кем килде?
— Сезгђ акча кирђкме?
— Сезгђ кичђ кем килде?
— Аларга дуслары килдеме?
— Бу кеше кем?
— Теге кеше кайдан?
— Бу нинди кешелђр?
4. Мђкальлђрне тђрќемђ итегез:
Бер гњзђл эш мећ гњзђл сњздђн яхшырак.
Кайда яхшы эш, шунда яхшы исем.
Бер сњз аз, ике сњз књп.
Коммуникатив биремнђр.
1. Спросите Антона, есть ли у Азата сестра.
2. Спросите Антона, есть ли у Рустама старший брат.
3. Спросите Антона, есть ли у Булата машина.
4. Спросите Антона, есть ли у них родственники в деревне.
5. Спросите Антона, есть ли у Алмаза компьютер.
6. Спросите Антона, есть ли у Айрата телефон.
7. Спросите у Артура, сколько ему лет.
8. Спросите у Айрата, сколько лет его другу Рустему.
9. Спросите брата, кто к нам приходил утром.
10. Спросите Камиля, кто пришел к нему.
11. Спросите у Артура и Алмаза, кто пришел к ним.
12. Расскажите о себе по данному образцу:
Мин — Фђридђ Закирова. Мића 20 яшь. Мин банкта эшлим. ђнием — укытучы, ђтием — табиб. Алар авылда. Апам бар. Аныћ исеме — Гљлназ. Абыем бар. Аныћ исеме — Алмаз. Ике энем бар. Алар — укучылар. Безнећ ђби џђм бабай бар. Алар да авылда.
СИН КАЙДА ИДЕћ?
НђБИ ДђњЛИ шигыре РљСТђМ ЯХИН кље
Син кайда идећ,
Кайларда йљрдећ,
Ничек мин сине,
Књрмђдем икђн?
Син торган йортны,
Синећ урамны
Ничек кенђ мин
Белмђдем икђн?
Дљньялар гиздем,
Зур юллар кичтем,
Чакырды мине
Синећ књзлђрећ.
Синећ исемећне
Мин белми идем;
Сине сагындым,
Сине эзлђдем.
Тик сића гына
ќырлармын диеп,
Мин йљрђгемдђ
Бер ќыр йљреттем.
Бер кљнне ђле
Очрарсыћ диеп,
Иртђ дђ кичен
Мин сине кљттем.
Бњген син минем
Каршыма килдећ,
“Мин дђ бит сине
Эзлђдем, — дидећ. —
Мин дђ бит сине
Сагындым”, — дидећ.
Кайларда йљрдећ,
Син кайда идећ?
Дђрес бетте. Сау булыгыз!
