— Нинди белдерњ?

— Мђдђният сарае янында.

— Бњген кич белђн мђдђният сараенда Актаныш районыныћ ќыр џђм бию ансамбле концерты була. Классташлар шунда килђчђклђр.

— Яхшы. Мин хђзер Красноярскида. Заводта эшлим. Эшче. Ике малаебыз бар.

— Тормыш ничек анда?

— Уртача. Лђкин Татарстанда яхшырак.

— Бу синме, Салих?

— ђйе, мин.

— Син џаман шундый!

— Син дђ.

— Лилия, син џаман Актаныштамы?

— ђйе. Мин — тегњче.

— Балалар књпме?

— Књп. Дњртђњ.

в) — Авылда тагын кайсы иптђшлђр эшли?

— Авылда без књп. Наилђ — хат ташучы, Наил — тракторчы, Сания — терлекче, Ринат — колхозда рђис.

— Яхшы икђн!

г) — Колхозда ат караучылар бармы? Элек бар иде бит?!

— Хђзер дђ бар. Колхозыбыз шактый зур.

— Ат караучы элек Мљнир абзый иде. Хђзер кем?

— Хђзер љчђњ: Рђшит абый, Фђрит абый, Хђмит абый.

д) — Хђтерлисећме, Галия, безнећ белђн бик тырыш, акыллы кыз укыган иде. Аныћ исеме — Лена. Ул хђзер кем булып эшли?

— Ул — сыер савучы. Аныћ орденнары књп.

— Шулаймыни?! Ул бњген килђме?

— Килергђ тиеш. Кљтђбез.

е) — Салих, мђктђптђ безнећ иптђшлђр эшлиме?

— ђйе. Безнећ бер иптђшебез — Гљлсем, мђктђптђ тђрбияче булып эшли. Равил — татар теле џђм ђдђбияты укытучысы.

— Алар бњген концертта булачакмы?

— Килергђ тиешлђр. ђ менђ Эдуард авырый. Ул Казанда хастаханђдђ ята. Бер атнадан кайтачак.

ж) — Концерт яхшы булды.

— ђйе, мића да ошады.

— ќыр џђм бию ансамблен Татарстанда књп белђлђр. Бу — танылган коллектив.

— Мђктђплђрдђ дђ андый тњгђрђклђр эшлиме?

— Бию тњгђрђге џђр мђктђптђ бар. ќыр тњгђрђклђре дђ эшли.

— ќитђкчелђре кем?

— Алар — ќыр укытучылары, музыка мђктђбе укытучылары. Югары белемнђре дђ бар.

з) — Балаларга ничђшђр алма бирдећ?

— Икешђр.

и) — Без Сабантуйда балаларга берђр йомырка, берђр алма, ќидешђр мећ акча бирдек. ђ сез?

— Без икешђр конфет, љчђр алма, бишђр карандаш бирдек.

к) — Авылга кайткач, ђбилђргђ хђер бирдем.

— Ничђшђр сум?

— Мећђр сум.

— Яхшы. Син ђйбђт кеше.

а) — ђби, ђйдђ ишегалдына чыгабыз. Анда шундый рђхђт!

— ђйдђ, улым.

ђ) — Мунчагыз яћамы, ђби?

— Яћа, улым, яћа. Быел гына тљзедек.

б) — Ишегалдын кыш кљне кар басамы, ђби?

— ђйе, кар быел књп булды. Ишегалдын џаман чистартып тордык.

— ђйе шул. Улым, быел яћа сарай булыр, диде.

г) — ђби, бу капка — урыс капка бит, ђйеме?

— ђйе, улым. Мондый зур, матур капкалар безнећ авылда гына.

д) — ђби, капканы ачыйк ђле, кљтњ кайта бит.

— Ач, улым, ач. Безнећ сыер беренче кайта.

— ђйе, бозау бар. љч айлык.

— Бозау кайда соћ?

— Болында.

— Кая китте икђн?

— њзем дђ белмим. Басуны бик ярата. Басуга киткђн бугай.

— Књп. Чабыш атлары да бар.

— Сабантуйда ничђнче килђлђр?

— Беренче.

— Безнећ Президент та ат ярата бит. Казанда да ат чабышлары була. Яћа ипподром бар.

— Бар.

— Кайчан туган?

— Бер ай элек.

— Исеме ничек?

— Йолдыз.

— Матур исем.

— Чиста.

— Аны кем чистарта?

— Абыем.

— Илле ќиде.

— Айгыр бармы?

— Бар. Бер айгыр бар. Бик яшь, матур, кљчле.

— Ул айгыр белђн кем йљри?

— Гариф абый.

— Юк, сљзми.

— ђ бу њгез сљзђме?

— Сљзђ. Аныћ янына барма. Ул бик зур, кљчле, усал.

— Яз кљне.

— Бозауга ничђ ай?

— Ике ай.

— Тана булгач, колхозга бирђсезме?

— Юк, њзебезгђ калдырабыз. Гаилђ зур, балалар књп, шђџђрдђн џђрвакыт кунаклар кайта.

н) — Дания апа, колхозда сарык фермасы бармы?

— Бар.

— Ничђ баш сарык бар?

— 500 баш чамасы.

— Књп икђн.

ћ) — Актанышта мамык кђќђлђре бармы?

— Бар.

— Апалар шђл бђйлилђрме?

— ђйе. Бик матур шђллђр бђйлилђр.

— Синећ дђ ќылы шђлећ бармы?

— Бар. Апа бђйлђде.

о) — Сарыкныћ быел ничђ бђрђне бар?

— Икђњ. Берсе кара, берсе — ак.

— ђ кђќђнећ бђрђне бармы?

— Быел булмады.

љ) — Авылда дућгыз фермасы бармы?

— Юк, хђзер юк. Элек бар иде.

п) — Бу песинећ балаларын кемгђ бирергђ инде?

— Мансур абыйларныћ песилђре юк. Алар сорады. Бирикме?

— Бирик. Сорагач — бирик.

р) — ђби, бу кљчекне мића бир ђле.

— Белмим, улым, Казанга бирмђслђр аны.

— ђби, бир инде. Мин ул кљчекне карармын, ит бирермен, ашатырмын, яратырмын.

— Усал тњгел. Бик яхшы эт.

— Этегезгђ ничђ яшь?

— Биш яшь.

— Исеме ничек?

— Актырнак.

т) — Бу песи нинди матур! Кемнеке ул?

— Безнеке.

— Каян алдыгыз?

— Књршелђр бирде.

— Исеме ничек?

— Шаян.

— Бар, улым. Бер ђтђч бар, 20 тавык бар.

— Йомырка салалармы, ђби?

— Салалар. ќђй кљне књбрђк салалар.

— Ике ана казыбыз, бер ата каз бар.

— Казлар нинди?

— Агы да, сорысы да бар.

— Бђбкђлђре ничђњ?

— Унау.

ђ) — Син агачларныћ исемнђрен белђсећме?

— Белђм.

— Бу нђрсђ?

— Бу — имђн.

— Аныћ чиклђвеге буламы?

— Була.

— ђ бу?

— Бу — каен. Каеннан мунча себеркесе ясыйлар. Ул сђламђтлек љчен бик файдалы.

— ђ бусы?

— Бу — чыршы.

— ђ нарат нинди була?

— Икесенећ дђ энђлђре бар. Яћа елга, гадђттђ, нарат тњгел, чыршы алып кайталар. Аныћ исе бик тђмле була.

— ђ бусы?

— Бусы — юкђ. Ул бик файдалы. Юкђ бал бирђ, юкђ балы — ић затлы бал. Юкђ чђчђге даруга ярый, бик шифалы.

— ђ бу нинди агач?

— Бу карама. Бик каты агач.

— ђ бусы — тирђк. Татар халкы аны ярата. Лђкин ќђй кљне аныћ мамыгы бик књп була.

— Бу — тал. Ул књбрђк су буенда њсђ.

— ђ бусы?

— Белмисећмени? Бу — шомырт. Ул ак чђчђк ата. ќимешлђре кара була, тђмле була. Шомырт даруга ярый.

— ђ бусын белђм. Бу — милђш. Ул да бик файдалы.

б) — Бу агачныћ яфраклары ник сары? ђле кљз дђ тњгел.

— Ул агач корыган. Тамыры корыган.

в) — Бу агачныћ бер ботагы сынган.

— Яшеннђн шулай булган ул.

а) — Авылныћ њсемлеклђр дљньясы бик бай икђн. Болында шундый књп њлђннђр, чђчђклђр њсђ! Файдалы њлђннђр дђ књп.

— Син нинди файдалы њлђннђр белђсећ?

— ђбием мића љйрђтте. Без аныћ белђн ќђй кљне шифалы њлђннђр ќыябыз.

— Нинди њлђннђр?

— Мђтрњшкђ, сары мђтрњшкђ, гљлќимеш, кычыткан, њги ана яфрагы, бака яфрагы џђм башкалар.

ђ) — Нинди њлђннђрне ашарга ярый?

— Какы, кузгалак, юа, балтырган. Алар књп инде! Хђтта кычытканнан аш та пешерђлђр.

— Синећ ашаганыћ бармы?

— Бар. ђби пешерђ. Бик тђмле була. Каймак белђн ашарга кирђк.

— њсђ.

— Ул файдалымы?

— Ић файдалы ќимеш — шул. Анда С витамины бик књп.

— ђ син аю камырын белђсећме?

— Юк, белмим, нинди камыр?

— Камыр тњгел ул, халык шулай ђйтђ. Ул йомшак була. Русча аны “боярышник” дилђр.

— Ник? Безнећ якларда тљлке књп.

— Белђм. Куян.

— Бер тапкыр књрдем.

— Агач башында.

— Нђрсђ ашый?

— Чиклђвек ярата.

— Бар. Безнећ улыбыз љйгђ алып кайтты. Керпе сљт ярата, ипи ашый, алма ярата.

— Бар. Бу сњз рус телендђ дђ бар бит, ђйеме?

— ђйе. Лђкин безнећ якта алар юк. Алар Азнакай районында гына яшилђр.

— Књп тњгел. Кара елан бар дилђр.

— Ул агулымы?

— Агулы.

— Аучы.

— Кызык. Ул нђрсђ эшли?

— Ул кышын бњре тота, тљлке, куян тота, кабан ата.

— Ул ќђй кљне урманга йљриме?

— Сирђк бара.

— Кљзен нишли?

— Кљзен ул њрдђк ата.

— Кара.

— Юк, ала да була. Ике карга була: кара карга — грач була; ала карга — ворона була.

— Кызык! Рђхмђт! Мин белми идем.

ђ) — Кызлар, безнећ алмагачка саескан оя ясаган.

— Ай, балалары булса?

— Балалары бар инде!

— Нишлисез инде?

— Очып китђрлђр ђле.

б) — Белђсезме, кыш буе безнећ балконга песнђклђр килђ.

— Нђрсђ бирђсез?

— Ит, май, ярма бирђбез. Яз кљне песнђклђр шундый матур сайрый!

в) — Марат, кара ђле, бњлмђгђ бер чыпчык керде. Нишлибез?

— ђйдђ, тотабыз да чыгарып ќибђрђбез.

— Белмим, ничек тотарбыз икђн!?

— Ничђ тапкыр?

— Унбиш тапкыр кычкырды.

— Димђк, син тагын 15 ел яшђячђксећ.

— Бик аз! Бу — дљрес тњгел. Минем 100 яшь яшисем килђ.

д) — Бер дустымныћ ак књгђрченнђре бар.

— Алар кайда яши?

— Ишегалдында аныћ бер сарае бар. Књгђрченнђр шунда яшилђр.

— Ничђњ?

— Унау.

е) — Быел сыерчыклар ќылы яктан кайчан килделђр?

— Мин књрмђдем. Лђкин улым ђйтте: — Мин сыерчыкларга оя ясадым. Кичђ сыерчыклар килде, —диде.

— Сыерчык — файдалы кош. Алар бакчаларда кешелђргђ џђрвакыт ярдђм итђлђр.

— ђлбђттђ, сандугач. Татар ќырларында сандугач сњзе бик књп. Илџам Шакиров бер ќыр ќырлый. ќырныћ исеме — "Китмђ, сандугач!". Сњзлђрен Гљлшат Зђйнашева язган.

— Син ул ќырны белђсећме?

— Юк.

— Тыћлыйсыћ килђме?

— Килђ.

— ђйдђ, тыћлыйбыз.

Гљлшат Зђйнашева шигыре Рљстђм Яхин кље

— Сез классташларыгыз белђн еш очрашасызмы?

— Алар белђн кайда очрашасыз?

— Классташларыгызныћ профессиялђре нинди?

— Авылда нинди џљнђр кешелђре яши?

— Сез мунча керергђ яратасызмы?

— Сез нинди йорт хайваннарын белђсез?

— Сез нинди йорт кошларын белђсез?

— Сезнећ урманда нинди агачлар њсђ?

— Урманга баргач, сез нинди шифалы њлђннђр ќыясыз?

— Ашый торган нинди њлђннђр белђсез?

— Сезнећ урманда нинди кыргый хайваннар яши?

— Сезнећ урманда нинди кошлар бар?

— Кышын сезнећ йорт янына кошлар килђме?